ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΧΑΡΙΖΕΤΑΙ ΟΛΑ ΚΑΤΑΚΤΙΟΥΝΤΑΙ... Η ΒΑΓΓΕΛΙΩ ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟ Η ΡΙΖΑ ΤΟΥ ΑΕΤΟΥ
Συνέντευξη της Βαγγελιώς Καρακατσάνη στον ιστότοπο https://www.kritipoliskaihoria.gr για το βιβλίο της.
Τι συμβολίζει για σας η «ρίζα του αετού»;
Η ρίζα συμβολίζει την αιτία, την αφορμή, που δεν ήταν άλλη από το στίγμα για τις ψυχικές διαταραχές. Συμβολίζει επίσης την αέναη προσπάθεια του κεντρικού ηρώα μου, του Μανολιού, να βρει την αιτία του κακού για κάθε τι που αντιμετωπίζει στην αινιγματική και πολυτάραχη ζωή του. Ο αετός από την άλλη καταδεικνύει την κοπιαστική προσπάθεια του ανθρώπου, εκμεταλλευόμενος τα ανοδικά ρεύματα της ζωής, με ελάχιστα τινάγματα των φτερών του, να ξεπεράσει θύελλες και καταιγίδες. Εγώ τον τοποθετώ στη ρίζα, στους πρόποδες του βουνού, εκεί που συνήθως ζουν οι άνθρωποι γιατί θέλω να τονίζω την κοινωνική φύση του ανθρώπου που είναι και η πεμπτουσία όλου του ανθρώπινου πολιτισμού.
Ποιο ήταν το έναυσμα να γράψετε ένα βιβλίο για το στίγμα;
Το έναυσμα ήταν η προσωπική μου εμπειρία με την ψυχική νόσο που την συνάντησα το 2008 και ξεκίνησα να γράφω γιατί τότε η γιατρός μου είπε να μην κάνω τίποτα απολύτως. Ήμουν ασυμβίβαστη με το τίποτα… Ταυτόχρονα ένιωθα ότι είχα πολλές σκέψεις στο μυαλό μου που δεν έπρεπε να τις πετάξω… Έτσι αποφάσισα να γράψω ένα βιβλίο για το κοινωνικό στίγμα και να βιώσω και η ίδια την κάθαρση, μια εντελώς ψυχοθεραπευτική διαδικασία που με βοήθησε να απαλλαχτώ από τα όποια δείγματα στίγματος ή ακόμα και αυτοστιγματισμού διέθετα. Το βιβλίο βέβαια το ολοκλήρωσα τρία χρόνια αργότερα, όταν ξαναέκανα επεισόδιο, όπως λέγεται, και έπιασα το νήμα από κει που το είχα αφήσει…
Το ολοκληρώσατε δηλαδή το 2011… Και γιατί δεν εκδόθηκε από τότε;
Από το 2011 έμπλεξα με τα εκδοτικά συμφέροντα… άλλοι μου χαρακτήριζαν τον ηρώα παλαιομοδίτικο, άλλοι μου έλεγαν ότι δεν είναι εντός των εκδοτικών ενδιαφερόντων τους… Η ουσία είναι ότι το θέμα του βιβλίου δεν είναι εμπορικό…Δεν πουλάει. Και φανταστείτε το λένε αυτό σήμερα που όπως δείχνουν έρευνες και μελέτες, ένας στους τέσσερις πάσχει από κάποιου είδους ψυχική διαταραχή και το 75% αυτών που πάσχουν δεν απευθύνονται στο γιατρό εξαιτίας κυρίως του κοινωνικού στίγματος.
Στο βιβλίο περιέχονται βιωματικές ιστορίες, φαντασία ή είναι ένα πάντρεμα και των δύο;
Περιέχει βιωματικές εμπειρίες δικές μου, φίλων μου και φυσικά και εντελώς φανταστικά στοιχεία, τα οποία όμως αποδίδονται κάτω από το πνεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, έτσι που να είναι πραγματικά δύσκολο να διακρίνει κανείς αν πρόκειται για φαντασία ή για αληθινό γεγονός. Ο ύμνος για παράδειγμα προς τη μάνα που αγωνίζεται με αξιοθαύμαστη επιμονή και υπομονή να κάνει τα παιδιά της ανθρώπους με α κεφαλαίο, όπως λέει χαρακτηριστικά, είναι ένα πραγματικό γεγονός. Πρόκειται για τη μάνα μου και γι’ αυτό της αφιέρωσα και το βιβλίο. Θα έλεγα πάντως ότι κυριαρχεί η φαντασία… Ας το κρίνουν και οι αναγνώστες.
Αυτήν την περίοδο γράφετε κάτι;
Ναι. Γράφω ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που απομυθοποιεί τον μύθο της τρέλας… Με αυτό νιώθω ότι θα ολοκληρώσω αυτή τη σειρά και θα ανοίξω τα φτερά μου και για άλλα θέματα που θα αφορούν πάλι τον αγώνα του ανθρώπου να ζήσει σαν άνθρωπος, θα εμπεριέχουν την εσωτερική διαπάλη και βεβαίως θα είναι και αυτά κάτω από το πνεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού που τόσο με έχει επηρεάσει.
Αλήθεια, ποιος είναι ο αγαπημένος σας συγγραφέας;
Αδιαμφισβήτητα είναι ο Τζακ Λόντον. Θα ήθελα να έχω γράψει το βιβλίο του «οι άνθρωποι της αβύσσου». Επιρροές όμως έχω δεχτεί από το Νίκο Καζαντζάκη και από το Μενέλαο Λουντέμη. Γενικά μου αρέσει η προοδευτική λογοτεχνία αλλά διαβάζω με σχετική ευκολία ακόμα και ιστορικά βιβλία. Με λίγα λόγια, διαβάζω ότι πέσει στα χέρια μου και φυσικά έχω πετάξει βιβλία και βιβλία, άχρηστα, χωρίς καμία απολύτως ουσία, που εκδόθηκαν απλώς και μόνο για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των εκδοτών για κέρδος… Όπως λέει και ο Λένιν, η ελευθερία του συγγραφέα σταματά εκεί που ξεκινάει το συμφέρον του εκδότη και σήμερα είναι πολλοί δυστυχώς οι συγγραφείς που γράφουν κατά παραγγελία.
Πιστεύεται ότι δίνονται ευκαιρίες στους νέους συγγραφείς;
Ιδιαίτερα σήμερα που το διάβασμα με τόσα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος, θεωρείται κατά κάποιο τρόπο πολυτέλεια, περιορίζεται δηλαδή όλο και περισσότερο, οι ευκαιρίες είναι ελάχιστες. Σχεδόν δεν υπάρχουν… εκτός αν έχεις θείο εκδότη, οπότε μπορεί να σου κάνει το χατίρι. Προτιμούν τους ιλουστρασιόν ήρωες σε τιμή ευκαιρίας παρά ένα σύγγραμμα που θα μιλά από τη ζωή, με τη ζωή και για τη ζωή! Δυστυχώς κάτω από αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες καλούμαστε να παράγουμε καλλιτεχνικό έργο. Κι είναι τέτοιο το κύκλωμα διανομής και εκμετάλλευσης που είναι πολύ δύσκολο ακόμα και να κυκλοφορήσεις πανελλαδικά ένα βιβλίο, εκτός φυσικά αν διαθέτεις χρήματα. Οπότε αυτοπεριοριζόμαστε σε επιλεγμένα βιβλιοπωλεία και στις παρουσιάσεις, τις οποίες προτιμώ μιας και έρχεσαι σε επαφή με το αναγνωστικό κοινό και ως συγγραφέας έχεις να κερδίσεις πολλά από αυτό το πάρε δώσε.
Πότε γίνεται η παρουσίαση του βιβλίου στο Ηράκλειο;
Η παρουσίαση θα γίνει την ερχόμενη Τετάρτη 16 Δεκέμβρη στις 19:30 στην αίθουσα Καστελλάκη του Επιμελητηρίου Ηρακλείου και διοργανώνεται από την Υπέρβαση, σωματείο ενάντια στο στίγμα και την προκατάληψη για τις ψυχικές διαταραχές, του οποίου έχω την τιμή να είμαι Πρόεδρος, και τον Κρίκο, σύλλογο συγγενών και φίλων ψυχικά ασθενών, ενώ τελεί υπό την αιγίδα της 7ης ΥΠΕ Κρήτης. Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Χουρδάκη Ευγενία, ψυχίατρος, η Μαρκοδημητράκη Φρόσω, ψυχολόγος και η Γαρεδάκη Εϋη, Πρόεδρος ΚΟΙΣΠΕ Ηρακλείου Μίτος και υπεύθυνη τύπου της 7ης ΥΠΕ Κρήτης. Την εκδήλωση θα πλαισιώσουν μουσικά οι Δραβίδες, ο Αντώνης Φραγκιαδάκης και η Λίλα Κατσούνα.
Θα ήθελες να προσθέσεις κάτι ακόμα;
Τίποτα δεν χαρίζεται, όλα κατακτιούνται!